Co powinna zawierać etykieta produktu spożywczego?

Spis treści

• Dlaczego etykiety mają w ogóle znaczenie?
• Co zawierają oznaczenia na etykietach produktów spożywczych?
• Dodatkowe oznaczenia

Dlaczego etykiety mają w ogóle znaczenie?

Wiemy już, że etykiety na opakowaniach produktów spożywczych są jednym z najważniejszych aspektów w komunikacji między producentami a konsumentami. Odpowiednie oznaczenia nie tylko pomagają w podjęciu świadomej decyzji zakupowej, ale również stanowią przejaw ochrony zdrowia publicznego – pełnią zatem funkcję edukacyjną w zakresie przeznaczenia i składników danego artykułu.

Etykiety na produkty spożywcze muszą spełniać szereg wymogów prawnych, związanych zarówno z regulacjami lokalnymi, jak i z przepisami obowiązującymi w Unii Europejskiej. Jednak konkretnie – co powinna zawierać etykieta produktu spożywczego? Odpowiedzmy sobie na to pytanie, przedstawiając poszczególne elementy składowe tego typu oznaczeń.

Co zawierają oznaczenia na etykietach produktów spożywczych?

1. Nazwa produktu

Etykieta musi zawierać elementy wskazujące jasno na to, czym jest dany produkt. Należy przy tym unikać używania nazw handlowych, które mogłyby wprowadzać w błąd konsumentów – na przykład „sok owocowy” nie może być nazwą użytą do oznaczenia napoju, gdyż ten zawiera dodatkowe składniki, inne niż wskazuje na to zawartość procentowa samego soku.

2. Składniki

Lista składników musi być podana w kolejności malejącej według masy, od tych wykorzystanych w największej ilości, po te zastosowane w ilościach minimalnych, ale wciąż obecnych w składzie. Warto zaznaczyć, że etykiety na produkty spożywcze muszą zawierać konkretne alergeny – na przykład orzeszki ziemne, mleko czy gluten. Zgodnie z prawem UE konieczne jest, aby te elementy były wyróżnione na tle innych składników, np. poprzez pogrubienie. Ma to na celu zwiększenie świadomości konsumentów na temat potencjalnych zagrożeń zdrowotnych.

3. Wartości odżywcze

Na każdej etykiecie produktu spożywczego muszą znaleźć się także informacje o wartości odżywczej produktu – uwzględniane są dane takie jak: kaloryczność, ilość tłuszczu, kwasów tłuszczowych nasyconych, węglowodanów, cukrów, białka, błonnika oraz soli. Dane te powinny być podane w odniesieniu do 100 g lub 100 ml produktu, co umożliwi łatwe przekalkulowanie wartości względem aktualnej masy wyrobu.

4. Termin przydatności do spożycia

Dla wielu osób termin przydatności do spożycia to jedno z najważniejszych oznaczeń na etykietach produktów spożywczych. I słusznie – wskazuje on, do kiedy artykuł jest w 100% bezpieczny dla naszego zdrowia. Informacje te muszą być jednoznaczne, ale mogą być ujęte na dwa sposoby.

• „Należy spożyć przed” – oznaczenie określające tzw. datę minimalnej trwałości. Przy czym słowo „minimalnej” nie oznacza tutaj „ostatecznej”.
  Taką informację zawierają wyroby, które pomimo upływu ustalonego terminu wciąż będą nadawać się do spożycia.

• „Należy spożyć do” – zapis ten określa, że produkt jest bezpieczny dla naszego zdrowia wyłącznie DO ustalonego dnia, a spożycie go po wyznaczonym terminie może oznaczać groźne konsekwencje dla samopoczucia czy nawet życia.

Termin przydatności do spożycia jest szczególnie ważny dla produktów łatwo psujących się, takich jak nabiał czy mięso.

5. Kraj pochodzenia

W wielu przypadkach prawo wymaga podania kraju pochodzenia produktu, zwłaszcza jeśli jego brak mógłby wprowadzić konsumenta w błąd. Przykładem mogą być mięso, owoce, warzywa czy miód. Kraj pochodzenia ma istotne oznaczenie szczególnie dla konsumentów preferujących produkty lokalne.

6. Warunki przechowywania i sposób użycia

W przypadku niektórych produktów spożywczych (mrożonki, produkty wymagające specjalnych warunków) etykieta powinna zawierać instrukcje dotyczące przechowywania oraz sposobu użycia produktu, np. „po otwarciu przechowywać w lodówce” lub „gotować przez 10 minut przed spożyciem”.

7. Waga netto

Etykiety na produkty spożywcze wymagają uwzględnienia informacji o masie lub objętości wyrobu. Powinny być zawarte na nich dane o wadze netto bądź ilości produktu – pozwala to konsumentowi porównać różne artykuły pod względem gramatury oraz obowiązującej za nią ceny.

Dodatkowe oznaczenia

Oprócz obowiązkowych elementów na wielu produktach pojawiają się również dodatkowe dane dostarczające konsumentom bardziej szczegółowych informacji. Mogą to być certyfikaty jakości i ekologii, np. „zielony listek” – symbol ekologicznej żywności w UE. Coraz większe znaczenie zyskują także komunikaty dotyczące dobrostanu zwierząt, zwłaszcza w przypadku produktów takich jak jaja, mięso czy nabiał. Certyfikaty te informują konsumentów, że wyrób pochodzi z hodowli prowadzonych w sposób humanitarny, dbających o dobro zwierząt.

Jak widać, etykiety na wyroby spożywcze to nie tylko obowiązkowe oznaczenie dla producentów, będące niejako zabezpieczeniem ich interesów. To przede wszystkim źródło rzetelnej wiedzy o produkcie dla konsumenta. Na ich podstawie można ocenić, czy artykuł wciąż nadaje się do spożycia, a także czy w ogóle jest dla nas przeznaczony. Dzięki dobrze zaprojektowanym etykietom klient zyskuje pełen dostęp do danych umożliwiających mu podjęcie świadomej decyzji zakupowej – jako producent powinieneś brać to pod uwagę!